Lopend onderzoek
ZRM-klantprofielen (2017)
Voor ontwikkeling van ZRM-klantprofielen op maat werken we onder andere samen met de Top600-aanpak, WPI (Werk, Participatie en Inkomen Amsterdam), Samen DOEN teams, Wijkzorgteams Amsterdam, Maatschappelijk Werk Walcheren, Stichting Algemeen Maatschappelijk Werk Midden-Limburg. Zie publicaties voor enkele voorbeelden van onderzoek naar klantprofielen.
Contactpersoon: Wijnand (wvdboom@ggd.amsterdam.nl).
Ontwikkeling van de toepassing van de ZRM bij jongeren (ZRM-jeugd) en beoordeling van gezinssystemen (Systeem-ZRM).
Een korte inventarisatie in de zomer van 2016 laat zien dat de behoefte aan een ZRM jeugd binnen de gemeenten nog steeds bestaat. Daarbij worden twee invalshoeken genoemd: beleidsmakers willen graag globaal en objectiveerbaar de situatie van de jeugd wat betreft zelfredzaamheid in de gemeente in kaart brengen en trends kunnen detecteren. Daarnaast wordt ook vanuit de praktijk een behoefte ervaren. Twee settings worden daarbij expliciet genoemd: het MBO onderwijs, waar bij het oplossen van aan de school-gerelateerde problematiek van de jongeren stagneert vanwege onderliggende problemen, zoals ernstige schulden of dakloosheid, die nu vaak pas te laat in beeld komen. En de Top400, een groep van criminele jeugd (12-18 jaar), die wegens high-impact crimes in beeld zijn bij de politie (aanvullend op de Top600).
Binnen de Top400 zijn regisseurs al aan het experimenteren met het gebruik van de ZRM. Met deze regisseurs werd in oktober 2016 een ronde tafel gesprek georganiseerd om te inventariseren tegen welke knelpunten zij zijn aanlopen in de toepassingen van de ZRM bij hun doelgroep. Daarbij werd geïnventariseerd welke indicatoren missen in de cellen, welke domeinen missen, en welke domeinen of indicatoren mogelijk niet relevant zijn of anders moeten worden geformuleerd. De uitkomsten van deze inventarisatie vormen de basis voor de ontwikkelingen van de ZRM voor jongeren en de Systeem-ZRM die in 2017 van start gaan.
ZRM: ‘best-practices’ model
De ZRM wordt in toenemende mate door een verscheidenheid aan professionals gebruikt. Echter, professionals hebben over het algemeen nog weinig ervaring met het verzamelen van informatie over onderwerpen die niet direct verbonden zijn aan hun vakgebied, maar die wel relevant zijn vanuit het perspectief van de multidisciplinaire aanpak. Dit project inventariseert de methoden die inhoudelijke experts op het gebied van gesprekstechnieken gebruiken om dergelijke ‘moeilijke’ onderwerpen ter sprake te brengen. Door deze best practices uiteindelijk via instructiefilms op een website beschikbaar te stellen voor gebruikers van de ZRM kan de toepasbaarheid van de ZRM worden bevorderd, alsmede de integratie van hulpverlening en samenwerking tussen hulpverleners in de 1e lijn.
ZRM & de wijk (2017)
Een beschrijving volgt.
Afgerond onderzoek
Publicaties uit afgerond onderzoek vindt u onder Publicaties.
Onder volgt alleen een overzicht van afgerond wetenschappelijk onderzoek naar de bruikbaarheid en psychometrische eigenschappen van de ZRM (validiteit, betrouwbaarheid).
Validiteit en betrouwbaarheid ZRM-Supplement: Ouderschap (2016)
Van den Boom, M, Klaufus, L, Fassaert, T. Lauriks, S, De Wit, M (2016).
Kind Adolesc, 37:105–119. Doi 10.1007/s12453-016-0112-9
Gebruikers ervaren het ZRM-supplement: Ouderschap als bruikbaar en als relevante aanvulling op de ZRM, maar geven ook aan het scoren van het supplement moeilijker te vinden dan het scoren van de ZRM. De interne consistentie van de 15 ZRM-domeinen inclusief de vier domeinen van het ZRM-supplement: Ouderschap was ruim voldoende. Verder was de beoordelaarsovereenstemming voor de meeste domeinen voldoende, maar voor enkele (ouderschaps-)domeinen zwak. Professionals vonden dat veel relevante ouderschapsthema’s aan bod komen; zaken die zij misten zullen in de ontwikkeling van een herziene uitgave van het Supplement worden geëvalueerd
(Artikel te downloaden op Publicaties.)
The Use of the Dutch Self-Sufficiency Matrix (SSM-D) to Inform Allocation Decisions to Public Mental Health Care for Homeless People (2014).
Lauriks, S, de Wit, M, Buster, M, Fassaert, T, van Wifferen, R. Klazinga, N (2014).
Community Ment Health J. Doi: 10.1007/s10597-014-9707-x.
Op basis van de Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) is een beslissingsondersteunende tool ontwikkeld die bedoeld is voor de klinische beslissing om daklozen toe te wijzen aan de openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGz) keten bij het centrale toegangspunt van de OGGz in Amsterdam. Professionele beslissingen zijn gemodelleerd en vier beslissingscategorieën zijn vastgesteld op basis van ZRM-scores van de helft van de onderzoekspopulatie (totaal n=612). Het model en de beslissingscategorieën bleken accuraat en betrouwbaar te zijn in het voorspellen van professionele beslissingen in de tweede helft van de onderzochte populatie. De resultaten geven aan dat de beslissingsondersteunende tool op basis van de ZRM nuttig en haalbaar is. De methode om de ZRM te ontwikkelen als een beslissingsondersteunende tool zou kunnen worden toegepast op besluitvormingsprocessen in andere zorgketens en diensten waar de ZRM is geïmplementeerd, om zodoende de bruikbaarheid van het instrument verder te vergroten.
Psychometric properties of the Dutch version of the self-sufficiency matrix (SSM-D) (2014).
Fassaert, T, Lauriks, S, van de Weerd, S, Theunissen, J, Kikkert, M, Dekker, J, Buster, M, & de Wit, M. (2014).
Community Ment Health J, 50(5), 583-590. Doi: 10.1007/s10597-013-9683-6.
Het meten van behandelresultaten kan een uitdaging zijn bij patiënten die meerdere onderling gerelateerde problemen ervaren, zoals het geval is in de openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGz). Deze studie beschrijft de ontwikkeling en psychometrische eigenschappen van de Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM), een Nederlandse versie van de Self-Sufficiency Matrices, een instrument dat uitkomsten meet en afkomstig is uit de VS. In twee verschillende instellingen werden cliënten beoordeeld met behulp van de ZRM in combinatie met de Health of the Nation Outcome Scales (HoNOS) en de Camberwell Assessment of Need Short Appraisal Schedule (CANSAS). De resultaten wijzen op adequate psychometrische eigenschappen van de ZRM. De ZRM had een solide structuur met een enkele factor en de interne consistentie van de schaal was uitstekend. Bovendien werd de convergente validiteit van de ZRM vastgesteld door sterke correlaties die werden gevonden tussen de HoNOS en de CANSAS, evenals tussen de verschillende sub domeinen. Verder onderzoek is nodig om vast te stellen of de hier gepresenteerde resultaten kunnen worden gerepliceerd met gegevens van andere instellingen in de OGGz.
Ontwikkeling en betrouwbaarheid van de Zelfredzaamheid-Matrix (2013).
Fassaert T, Lauriks, S, van de Weerd, S, de Wit, M, & Buster, M. (2013).
Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 169-177. Doi: 10.1007/s12508-013-0059-7.
Onder hulpverleners, beleidsmakers en onderzoekers bestaat een grote behoefte aan een handzaam meetinstrument dat in staat stelt de zelfredzaamheid van cliënten op integrale en telbare wijze in kaart te brengen. In dit artikel wordt de ontwikkeling van de Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) beschreven, met de eerste resultaten van het onderzoek naar de betrouwbaarheid van dit instrument. De ZRM is een bewerking van het Amerikaanse instrumentarium van Self-Sufficiency Matrices, tot stand gekomen door middel van een uitgebreide vertaal- en consensusprocedure onder belanghebbenden. Het resultaat is een instrument dat zelfredzaamheid meet op elf levensdomeinen, zoals Inkomen, Dagbesteding en Huisvesting. Daarbij wordt een systeem van indicatoren toegepast; beknopte definities die de status van een persoon het beste om- schrijven en koppelen aan een niveau van zelfredzaamheid. Onderzoek naar de betrouwbaarheid van de ZRM laat zien dat het instrument één onderliggend construct meet, waarvan de interne consistentie goed is. Ook de overeenstemming tussen beoordelaars was adequaat. In vrijwel alle gevallen waren de correlaties tussen scores van verschillende beoordelaars positief en hoog. De meest strenge maat voor overeenstemming (Kappa; corrigerend voor ‘toevalstreffers’) gaf echter aan dat de exacte overeenstemming tussen beoordelaars voor een aantal domeinen nog niet voldoende is. Daarmee zijn de eerste resultaten van het psychometrische onderzoek positief. De ZRM vindt inmiddels snel een weg in de praktijk, bijvoorbeeld bij screening maar ook als evaluatie-instrument.
