Achtergrond

Om te begrijpen waar de ZRM vandaan komt, moeten we kijken naar de Verenigde Staten. Daar werd in de jaren ’90 door Diana Pearce en haar collega’s de Self-Sufficiency Standard ontwikkeld.

Deze bestond uit een methode om de economische of financiële zelfredzaamheid van mensen te bepalen. De standaard was een reactie op de observatie dat sommige gezinnen weliswaar een inkomen genoten boven de officiële landelijke armoedegrens, maar zich niet met dat inkomen konden redden doordat de kosten voor het levensonderhoud sterk varieerden per regio.

Vrijwel gelijktijdig met deze ontwikkeling groeide in Amerika de behoefte aan een methode om de uitkomsten van zorg beter meetbaar, inzichtelijk en beheersbaar te maken. In deze behoefte werd voorzien door de ‘Results Oriented Management and Accountability Self-Sufficiency Taskforce (ROMA), die een systeem ontwikkelde dat de uitkomsten van zorg uitdrukkelijk koppelt aan de inspanningen die met die zorg gemoeid zijn. Geïnspireerd door het werk van Pearce, en in overeenstemming met de systematiek zoals beschreven door ROMA, werd in 2004 de Self-Sufficiency Matrix (SSM) ontwikkeld. In plaats van één (financiële) dimensie bestond de matrix uit een reeks uitkomstmaten die de situatie van een individu of familie op het gebied van zelfredzaamheid beschreven. Inmiddels wordt de SSM in verschillende Amerikaanse staten toegepast, en kent zij vele toepassingsgebieden in de zorg (o.a. case-management, persoonlijke feedback, beleid, onderzoek).

De versie van de SSM die toegepast wordt in Utah vormde in 2009 de basis voor de Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) in Nederland. De ZRM was het initiatief van de GGD Amsterdam en een antwoord op het gebrek aan instrumenten waarmee gemeten kan worden in hoeverre een persoon in staat is in zijn eigen bestaansvoorwaarden te voorzien. Zonder de ZRM werd de zelfredzaamheid van een cliënt namelijk gebaseerd op het (subjectieve) oordeel van de behandelaar en/of met behulp van meetinstrumenten die complex, tijdrovend en/of een ander (weliswaar gerelateerd) construct bepalen (bijv. de HoNoS, ontwikkeld om de geestelijke gezondheidstoestand en het sociaal functioneren te beoordelen). De ZRM lijkt daarmee te voorzien in een belangrijke behoefte.

Bij de ontwikkeling van de ZRM werd de GGD Amsterdam bijgestaan door verschillende onderzoekers, professionals, en beleidsmedewerkers, afkomstig van de Dienst Werk en Inkomen van de Gemeente Amsterdam (DWI), Gemeente Rotterdam, en een groot aantal medewerkers van verschillende instellingen uit o.a. de geestelijke gezondheidzorg, de verslavingszorg, de maatschappelijke opvang en de reclassering.

Facebook twitter google_plus linkedin